علل سرفه و درمان خانگی سرفه آماده شد
سرفه یکی از عوامل مهم دفاعی بدن برای خروج ترشحات و اجسام خارجی از مجاری تنفسی است. همان‌طور که می‌دانید در حالت عادی انسان‌ها کمتر سرفه می‌کنند زیرا ترشحات طبیعی مجاری تنفسی به وسیله سازوکارهای دیگر از جمله مژک‌های مجاری تنفسی پاک و تخلیه می‌شوند ولی در مواردی که ترشحات مجاری تنفسی زیاد شوند و یا تحریکی در مجاری تنفسی پیدا شود ساز و کار سرفه به کار می‌افتد تا ترشحات را خارج نماید.
چه‌طور سرفه کلید می‌خورد؟
سرفه نتیجه یک پدیده رفلکسی است. رفلکس سرفه با تحریک گیرنده‌هایی که در سطح مخاط‌های تنفسی است شروع می‌شود. گیرنده‌های محرک سرفه در سرتاسر مخاط مجاری تنفسی وجود دارند. این تحریکات مرکز سرفه به مغز منتقل می‌شود و مغز عمل سرفه را هماهنگ و تولید می‌کند. سرماخوردگی، حساسیت‌های تنفسی، سینوزیت، عفونتهای ریه، عفونتهای مجاری تنفسی فوقانی و تحتانی شامل گوش و حلق و حنجره، مسمویت با نفت از دلایل بروز سرفه است.
آیا آنتی بیوتیک ها می توانند مانع سرفه شوند؟
معمولا نه. به این دلیل که علت بیشتر سرفه ها عفونت های ویروسی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا است و معمولا در عرض یک هفته بهبود می یابند. آنتی بیوتیک ها فقط بر عفونت های ایجاد شدهتوسط باکتری ها تایر می گذارند. اگر سرفه شما بعد از یک هفته بهتر نشد به پزشک خود مراجعه کنید تا مطمئن شوید بدلیل یک بیماری باکتریایی مانند عفونت سیروس یا پنومونی (ذات الریه) ایجاد نشده باشد. اگر اینطور باشد ممکن است نیاز به آنتی بیوتیک داشته باشید.
مایعات فراوان بنوشید یا از یک رطوبت ساز سرد یا بخارساز (دستگاه بخور) برای تسکین گلوی ملتهب و خلط نرم و شل استفاده کنید. شب هنگام سر خود را روی یک بالش اضافی به بالا نگه دارید و قبل از خواب کمی عسل میل کنید. مطالعات نشان می دهند عسل می تواند به تسکین سرفه کمک کند. به کودکان کمتر از 12 ماه عسل ندهید.
چه هنگام باید به پزشک مراجعه کرد؟
• هنگام سرفه عمیق همراه با خلط فراوان یا هنگامی که خلط خونی باشد. • سینه شما خس خس می کند، نفس کم می آورید یا سینه شما درد می کند. • هنگامی که تب شما پس از 3 روز از بین نمی رود. • فرزند شما دچار لرز یا سرفه های شبانه است. • هنوز پس از یک هفته سرفه کردن بهتر نمی شوید.
سرفه های ناشی از آلرژی یا آسم
آلرژی ها می توانند باعث عطسه، سرفه یا هردوی اینها شوند. در اینگونه موارد آنتی هیستامین ها می توانند موثر باشند. برخی از اقلام جدید آنتی هیستامین ها باعث خواب آلودگی نمی شوند. اگر سینه شما هنگام تنفس خس خس (صدایی شبیه به سوت زدن) می کند ممکن است دچار آسم شده باشید و ضروری است به پزشک مراجعه کنید.
تسکین سرفه آبکی
اگر همراه با سرفه خلط بیرون می آید سراغ داروی اکسپکتورانت بروید. این دارو باعث شل شدن خلط شده و به شما کمک می کند هنگام سرفه آن را بیرون بریزید. اگر حجم خلط زیاد باشد، از پزشک خود بخواهید بهترین دارویی را که مناسب وضعیت شماست معرفی کند. همچنین قبل از استفاده از داروهای مخصوص سرفه در شرایط جدی مانند امفیزما (نفخ)، پنومونی (ذات الریه)، برونشیت مزمن یا آسم با پزشک خود مشورت کنید. چون کودکان و شیرخواران قادر به خروج خلط نیستند و همچنین در مواردی که سرفه خشک و تحریکی است مصرف اکسپکتورانت مشکلی را حل نمی‌کند. داروهای ضد سرفه و سرماخوردگی را به کودکان کمتر از 4 سال ندهید.
داروهای سرفه و کودکان
داروهای ضدسرفه که عمدتا از طریق اثر بر مرکز سرفه در مغز باعث توقف سرفه می‌شوند به نام مسکن‌های سرفه مرکزی مشهورند. به‌طور مثال می‌توان از دکسترومتورفان نام برد که مصرف آنها آداب و شرایط خاصی دارد و فقط باید توسط پزشک تجویز شود. آنتی‌هیستامین‌ها نیز عوارض خاص خود را دارند. به‌طور مثال خشک کردن مجاری تنفسی، خواب‌آلودگی و گاهی عوارض عصبی را به همراه دارند. مصرف آنتی‌هیستامین‌ها در شیرخواران کمتر از 6 ماه ممنوع و در سنین کمتر از 3 سال بسیار با احتیاط و تجویز با نظر پزشک صورت می‌گیرد. هیچگاه به کودکان کمتر از چهارسال داروی سرفه ندهید زیرا می تواند عوارض جانبی شدید داشته باشد. درمورد کودکان 4 تا 6 سال قبل از دادن هرنوع داروی سرفه یا سرماخوردگی با پزشک خود مشورت کنید. این داروها برای کودکان پس از شش سال بی خطر هستند. به کودکان 1 ساله و بالاتر، یک قاشق یا نصف قاشق عسل بدهید. این کار باعث خروج خلط همراه با سرفه می شود.
سرفه سیگاری ها
اگر سیگاری هستید این احتمال وجود دارد که به ویژه هنگام صبح دچار سرفه شوید. ولی این سرفه می تواند علامت چیز جدی تری باشد. کشیدن سیگار بعضی مواقع باعث تحریک مجاری تنفسی و منجر به التهاب می شود که می تواند تبدیل به برونشیت مزمن شود. همچنین می تواند علامت هشدار دهنده سرطان باشد. اگر سرفه شما متفاوت از سرفه های معمولی است یا اگر حدودا یک ماه پس از ترک سیگار ادامه پیدا کرد، به پزشک مراجعه کنید.
چه چیزهای دیگری باعث سرفه می شود؟
اگر سرفه شما بیش از 8 هفته طول بکشد موارد متعددی را باید در نظر گرفت. سرفه های مزمن می تواند به دلیل رفلاکس اسید معده یا بیماری رفلاکی گاستروازوفاژیال باشد. اینها می توانند عوارض جانبی مهارکننده های ACE که نوعی داروی فشار خون هستند، ایجاد شوند. همین طور می توانند علامت سیاه سرفه و حتی اختلال قطبی باشند. در همه این موارد باید تحت نظر پزشک قرار بگیرید.
تسکین سرفه خشک
هنگام سرماخوردگی یا آنفولانزا اگر چیز تحریک کننده ای مانند گرد و خاک یا دود را تنفس کنید، ممکن است دچار سرفه خشک شوید. یک مهارکننده سرفه می تواند مانع از تحریک شما به سرفه شود. ضمنا می تواند کمک کند خواب بهتری داشته باشید. قطره سرفه یا حتی آب نبات سرفه، می تواند خارش پشت گلوی شما را برطرف کند. به کودکان زیر 4 سال قطره سرفه ندهید.
درمانه های خانگی سرفه
١- شیربادام؛ ضدسرفه ای همه کاره
این شیر سفید، چرب، شیرین و بسیار خوش مزه است. این نوشیدنی برای رفع سرفه و خشونت سینه، حلق، حنجره و تنگی نفس و تسهیل خروج اخلاط سینه بسیار مؤثر است.
شیر بادام برای رفع سرفه و خشونت سینه، حلق و و تنگی نفس مفید است
طرز تهیه:
شیر بادام را از مغز بادام بو نداده و خام تهیه می کنند. مقدار 50 گرم بادام پوست کنده، یک لیتر آب و 50 گرم عسل یا شکر را در داخل مخلوط کن برقی بریزید و آن قدر ادامه دهید تا مایعی مانند شیر به دست آید.
برای پوست کندن بادام می توانید بادام را به مدت چند ساعت در آب جوش بگذارید تا پوستش کنده شود یا اینکه بادام را در آب، بجوشانید تا آب به جوش آید و به مدت یک دقیقه می جوشانیم.
نوع دیگر شیر بادام که برای کودکان شیرخوار و اطفال بسیار مفید است و می تواند مکمل شیر مادر باشد بدین ترتیب به دست می آید که مقدار 50 گرم بادام را به مدت چند دقیقه در آب گرم قرار می دهند تا پوست آن کنده شود سپس آن را آسیاب کرده و به صورت پودر در می آورند و مقدار کمی آب (آب جوشیده بهتر است) را به آن اضافه می کنند و به هم می زنند تا به شکل خمیر در آید سپس خمیر حاصل را با یک لیتر آب مخلوط و به هم می زنند و سپس مقدار 50 گرم عسل (البته عسل برای کودکان زیر یک سال منع مصرف دارد) به آن اضافه می کنند تا کاملاً حل شود. این مایع را از پارچه ململ می گذرانند تا مایعی مانند شیر از آن باقی بماند.
٢. نوشیدنی آناناسی؛ 5 برابر قوی تر از شربت های سرفه
در سال ۲۰۱۰ محققان هندی تأثیر شربت تهیه شده با مخلوطی از آب آناناس، نمک، فلفل سیاه و عسل را روی بیماران مبتلا به سل آزمایش کردند. نتایج نشان داد که این نوشیدنی نسبت به شربت سرفه در آرام کردن سرفه و رفع ناراحتی گلو مؤثرتر است. بروملین نوعی آنزیم با خاصیت آنتی اکسیدان و ضدالتهاب است که آزردگی گلو را کاهش می دهد. آناناس حاوی این آنتی اکسیدان و ویتامین های A و C، منیزیم، منگنز و پتاسیم است که با تقویت سیستم دفاعی بدن، مقابله با عفونت را برای بدن آسان تر می کند.
نوشیدنی آناناس در آرام کردن سرفه و رفع ناراحتی گلو مؤثرتر است
مواد لازم:
آب آناناس تازه : یک لیوان آب لیموی تازه : یک چهارم فنجان زنجبیل : یک تکه حدودا 6 سانتی متری عسل : یک قاشق غذاخوری فلفل کاین : یک دوم قاشق چایخوری
روش تهیه:
همه ی ترکیبات فوق را با هم کاملاً مخلوط کنید و روزی 2 تا 3 بار به مقدار یک چهارم فنجان میل کنید و آثار مفیدش را مشاهده کنید.
٣. چای پیاز؛ داروی سرفه
چای پیاز سرفه را درمان می کند و گلو درد را تسکین می بخشد
مواد لازم:
آب :۳ لیتر پیاز :۱ کیلو عسل : یک قاشق غذاخوری آبلیموی تازه : کمی
روش تهیه:
پیازها را شسته و تمیز می کنیم و به چهار قطعه برش می زنیم. قطعات را در یک کاسه ریخته، آب می ریزیم و در حرارت قرار می دهیم تا زمانی که نیمی از آب آن تبخیر شود. سپس می گذاریم خنک شود. بر روی ۵۰ میلی لیتر از مایع حاصل یک قاشق عسل و کمی آبلیموی تازه می ریزیم. معمولاً علائم سرفه بعد از دو بار خوردن کاهش می یابد.
٤. نوشیدنی سیب؛ درمان خانگی سرفه
شربت سیب بهترین دارو برای درمان سرفه و گرفتگی صداست.
مواد لازم
سیب : یک کیلو آب : یک لیتر عسل : کمی
روش تهیه:
برای تهیه شربت سیب یک کیلو سیب را شسته و با پوست قطعه قطعه کنید و در یک لیتر آب بپزید. سپس آن را با پارچه نازکی صاف کنید و مقداری عسل یا چند حبه قند به آن اضافه کنید و دوباره روی آتش ملایم قرار دهید تا قوام بیاید و آن را از روی آتش بردارید. روزی دو تا سه قاشق غذا خوری از این شربت را میل کنید و یا آن را در یک لیوان آب رقیق کرده و سپس بنوشید.
