چند راهکار برای رهایی از افکار منفی گرداوری شد
اما بعضی از مردم خود را وابسته به اشیا و وسایلی کرده‌اند که سال‌هاست جای آنها را تنگ کرده بدون آن که مورد استفاده قرار گرفته باشند بنابراین ممکن است همین کار باعث فشار فکری و ذهنی آنها شده باشد.
بسیاری از روان‌شناسان بر این باورند که بهترین راه رهایی از دست احساسات ناخوشایند، «خانه تکانی ذهنی» است.
زیرا ذهن هر انسان مانند خانه‌ای است که مهمان‌های خوانده و ناخوانده زیادی در آن رفت و آمد می‌کنند.
گاهی افکار، خاطرات، آرزوها و تصاویر خوشایند و ناخوشایند در ذهن جا خوش می‌کنند و گاهی مدتی گذرا در ذهن حضور می‌یابند و سپس آن را ترک می‌کنند.
حضور بسیاری از افکار، خاطرات و تصاویر جز خستگی نتیجه دیگری برای ذهن ندارد. بنابراین برای ذخیره انرژی روانی باید خانه تکانی افکار را فراموش نکنیم.
چرا که در ساختار شخصیت ما انسان‌ها، تفکر اهمیت بسزایی دارد که می‌تواند سازنده یا مخرب باشد.
در حقیقت تفکر، انسان را از دیگر موجودات متمایز می‌کند و تاثیرات عمیقی روی زندگی او می‌گذارد. به این ترتیب، یکی از راه‌های رسیدن به سلامت روانی این است که انسان‌ها یاد بگیرند و عادت کنند که چگونه بر افکار خود مسلط شوند و آن را در اختیار گیرند.
زیرا افکار انسان اهمیت بسزایی در زندگی او خواهد داشت. وقتی تصمیم می‌گیریم کاری را انجام دهیم یا برنامه‌ای برای تعطیلات آخر هفته خود تنظیم کنیم و... در همه این موارد سرگرم تفکر هستیم.
برای مثال، زمانی که خودتان را در حالت غم و غصه یا ترس و نگرانی غافلگیر می‌کنید، بکوشید که دیگر به آن وضع و حال ادامه ندهید و جای آن را به تفکر مثبت و فعالیت‌های سازنده دهید.
درست است که در دنیای امروز، انسان به بسیاری از خواست‌ها و احتیاجات خود رسیده و دیگر مثل زمان قدیم درگیر نیازهای اولیه خود نیست، اما در هیچ زمانی، انسان تا این اندازه مضطرب و نگران نبوده است.
هدف این نوشتار این است که کاری کنیم تا بتوانیم با در اختیار گرفتن افکار، احساسات و هیجانات خود، آنها را تحت کنترل قرار داده و در جهت خوشبختی مان به کار آیند.
بنابراین برای این که با افکار بهتری به استقبال بهار برویم، کافی است موارد زیر را به خاطر بسپاریم:
پاک کردن ذهن از خاطرات تلخ
نوعی از افکار منفی، خاطرات تلخ و ناخوشایند گذشته‌هاست که مانند وسایل کهنه باید آنها را دور ریخت، اما نباید آموخته‌ها و تجربیات خود را دور بریزیم، بلکه باید ذهن را از افکار آزاردهنده خالی کنیم و آرام و پرانرژی به فعالیت‌های سازنده بپردازیم.
و اما چگونه می‌توان این افکار و خاطرات تلخ را از بین برد؟ یکی از مهم‌ترین راهکارها، جایگزین کردن افکار مثبت به جای افکار آزاردهنده است.
برای مثال، فردی را در نظر بگیرید که در دوران کودکی بسیار مورد تحقیر والدینش قرار گرفته است، چنین فردی به جای آن که به‌طور مرتب خاطرات تلخ آن زمان را به یاد آورد و از آن کینه به دل بگیرد.
بهتر است این واقعیت را قبول کند که هیچ پدر و مادری جز سعادت، خوشبختی و موفقیت فرزندشان آرزویی ندارند و رفتار اشتباه آنها نه به‌دلیل بدخواهی، بلکه به خاطر افکار غلطی است که تصور می‌کنند درست است.
بنابراین به جای مقصر دانستن آنان باید اختیار افکارمان را به دست بگیریم. اما بعضی اوقات فراموش کردن خاطرات ناخوشایند گذشته بسیار مشکل است، بنابراین لازم است به یک روان‌شناس مراجعه کنیم تا با تغییر تصور ذهنی آن را از بین ببرد.
با این وجود چرا عده‌ای به احساسات و خاطرات تلخ گذشته می‌چسبند و آنها را رها نمی‌کنند، راستی اشکال کار کجاست؟
تصمیم برای مثبت‌اندیشی
هر فکری که به ذهن می‌رسد یا مثبت است یا منفی. فکر مثبت، فکری است که به اعتماد، اطمینان و امید متصل است، اما فکر منفی، فکری است که به شک، تردید و نگرانی آمیخته است.
بسیاری از افراد دچار خیالبافی، نگرانی‌های مبهم و غم و غصه می‌شوند و به همین دلیل همیشه افسرده هستند.
آیا تا به حال از خود پرسیده ایم که این افکار منفی بالاخره ما را به کجا خواهند کشاند؟ آیا واقعا اختیار خود را به‌دست یک مشت افکار منفی و مخرب داده‌ایم تا هر کجا که دلشان بخواهد ما را به آنجا بکشانند؟
راستی چگونه راضی شده‌اید که افکار منفی مانع خوشبختی شما بشود؟ در حقیقت آرامش و احساس امنیت، فقط به دست خود ما است و اگر تصمیم بگیریم که بر افکارمان مسلط شویم
و اختیار آنها را در دست بگیریم آن وقت است که هر چه با قدرت اراده بیشتری اقدام کنیم، به همان اندازه توفیق‌هایی که به‌دست خواهیم آورد، بیشتر خواهد بود.
برای رسیدن به هدفی که در پاراگراف بالا اشاره شد باید به سه کلمه توجه کنیم و آن سه کلمه عبارتند از: رها کن، بچسب، عکس العمل مثبت داشته باش.
منظور از رها کردن، این است که افکار منفی را رها کنیم. اگر بخواهیم اختیار افکارمان را در دست داشته باشیم باید از همین حالا شروع کنیم.
یعنی هر وقت دیدیم فکر ناامیدکننده‌ای به ذهن مان راه یافته است سریع آن را از ذهن خود دور سازیم. البته این کار را باید با اراده قوی و پشتکار مدتی ادامه دهیم.
همان‌طور که می‌دانیم، رفتارمان آینه فکر ماست، یعنی اگر به‌طور پیوسته به یک موضوع فکر کنیم خوب طبیعی است که به آن عمل کنیم یا احساسات نیز تحت تاثیر آن فکر قرار گیرد. تصمیم بگیریم افکار منفی را از ذهن‌مان رها کنیم.
به این ترتیب مراقب افکار منفی و مخرب باشیم و آن را از خود دور کنیم قبل از این که جزئی از وجودمان شوند، البته همه ما هر از گاهی دچار این نوع افکار می‌شویم، اما مهم این است که بتوانیم آنها را بشناسیم و از خود دور کنیم و به آنها تکیه نکنیم.
در عوض به افکار مثبت، نشاط‌آور و سازنده بچسبیم، زیرا هر چه آگاهانه‌تر به این نوع افکار روی آوریم، به همان اندازه ریشه آنها در ضمیر ناخودآگاه‌مان عمیق‌تر خواهد شد.
بنابراین ما زمانی می‌توانیم احوال ناخوشایند خود را کنترل کنیم که بتوانیم اختیار افکارمان را در دست بگیریم.
تربیت ضمیر ناخودآگاه
ضمیر ناخودآگاه خود را یعنی آن قسمت از روح‌مان که از آن آگاه نیستیم، با روش جدیدی تربیت کنیم و تنها راهش این است که پیوسته به خود بگوییم، می‌توانیم افکار سازنده و مثبت در خود به‌وجود آوریم.
اهداف‌مان را در خیال خود مجسم کنیم، البته این اهداف نباید بیش از حد غیرمعقول باشد، بلکه باید در حد امکانات مالی و معنوی‌مان باشد.
هدفی را که می‌خواهیم به ناخودآگاهی خود تحمیل کنیم تا به ما در راه رسیدن به خوشبختی کمک کند، باید به‌طور پیوسته هر روز آن را با خود تکرار کنیم. پس طرز فکر خود را تغییر دهیم.
اگرچه این کار، کار یک روز نیست و به زمان، حوصله، استقامت و تمرکز فکر نیز احتیاج دارد.
عکس‌العمل مثبت
بیشتر مردم به جای آن که بعد از بیدار شدن، به اهداف و آرزوهای سازنده و مثبت خود فکر کنند به‌طور ناخودآگاهانه قسمتی از اوقات خود را صرف فکر درباره حوادث بدی که از آن متنفر و بی‌خبرند، می‌کنند.
این نکته مهم است، اگر هر روز چند دقیقه‌ای را صرف افکار مثبت کنیم و بقیه روز را با همان افکار منفی و مخرب بگذرانیم، طبیعی است که نتیجه‌ای نخواهیم گرفت، زیرا افکار منفی، افکار مثبت را تحت الشعاع قرار خواهند داد.
تعیین هدف و برنامه‌ریزی
همان‌طور که طبیعت با عبور از فصل پاییز و زمستان، برگ و بار کهنه خویش را به دور می‌ریزد و در فصل بهار دوباره شروع به سبز شدن می‌کند.
ما نیز باید افکار منفی را از ذهن خود دور انداخته و با شناخت قدرت‌های درونی و تکیه بر باورها و نگرش‌های مثبت خود، زندگی تازه‌ای را با چارچوب‌های نو، بنا کنیم.
زیرا اگر باورها و نگرش‌های منفی را تغییر ندهیم و در زندگی برنامه‌ریزی نداشته باشیم، دوباره همان اشتباهات گذشته را تکرار خواهیم کرد.
پس در ابتدا تمام اهداف خود را روی یک کاغذ بنویسیم، بعد از انتخاب و اولویت‌بندی آنها و تعیین زمان انجام آن، برنامه خود را در جایی قرار دهیم که همیشه آن را ببینیم و در پایان روز، هفته، ماه یا پایان سال آنها را مرور کنیم.
فهرست خانه تکانی افکار
پاک کردن خاطرات تلخ و ناخوشایند گذشته
دور ریختن کینه‌ها از دل
شستن منفی‌های ذهنی و جمع کردن تمرکز
کاشتن نهال دوستی، تعادل و پاکی
سبز کردن مهر و محبت
خریدن شادی
مترجم: نسرین علی‌محمدی
