در این مقاله پیشگیری از ام اس ، تشخیص و دارو ام اس آماده شده است
پیشگیری از ام اس
هر چند راه شناخته شده ای برای پیشگیری وجود ندارد اما راهکار زیر توصیه میشود
1-چربیهای اُمگا3 و اُمگا6 منبع غذایی اصلی اسیدهای چرب هستند. اُمگا3 مانند:انواع ماهی بهخصوص ماهی ساردین و سالمون است و سایر منابع غذایی آن روغن سویا و کانولا، جوانه گندم ، گردو، روغن تخم کتان، سبزیجات برگ سبز و روغن کبد ماهی میباشند.اسیدهای چرب اُمگا6 نیز در روغنهای غیر اشباع گیاهی مثل: روغن ذرت، روغن کانولا، روغن سویا، روغن بادام زمینی و روغن آفتابگردان وجود دارد.
2-میوهها و سبزیهای تازه(سبزیهای دارای برگ سبز پررنگ)
3-جوانهها، خصوصاً جوانه یونجه که باید موقع شروع به جوانه زدن مصرف شود.
4-پودر جلبک آبهای تازه که بهصورت بسته بندی شده در برخی فروشگاهها موجود است.
5-مصرف آب تصفیه شده 2 لیتر(8 لیوان) در روز، سایر چایهای گیاهی بهجای چای معمولی و آب میوه های رقیق شده بسیار ضروری هستند.
و همچنین اقدامات زیر باعث کاهش علائم بیماری ام اس
1- دوری از استرس و اضطراب: اگر فردی دچار بیماری ام اس باشد، باید از هر گونه استرس و تنش خودداری کند. اطرافیان باید این نکته را در نظر بگیرند و شرایط آرامبخش را برای او مهیا کنند.
بیمار می تواند از روش های تمدد اعصاب کمک بگیرد و تمرین نفس عمیق را برای کاهش استرس و تسکین اعصاب آموزش ببیند.
اگر شرایط استرس زا به فرد بیمار روی آورد، او باید بتواند بر آنها فائق شود، مثلا با پیاده روی در مکان آرام و تنفس عمیق و فکر کردن به مسائل خوب، استرس خود را کنترل کند.
استرس بستر مناسبی را برای وخیم تر شدن مشکلات جسمی و روحی بیمار فراهم می کند.
2- استفاده از مکمل های دارویی: در صورت صلاحدید پزشک خود می توانید برای تقویت سیستم ایمنی بدن از مکمل های دارویی استفاده کنید .
3- پرهیز از مصرف چربی های اشباع: چربی های اشباع را از رژیم غذایی خود حذف کنید. چربی های اشباع بیشتر در چربی های حیوانی موجود می باشد.
افرادی که از بیماری ام اس رنج می برند، باید از مصرف غذاهای سرخ کرده و چرب اجتناب کنند و مصرف غذاهای آماده را به حداقل میزان ممکن برسانند. از مصرف غذاهای تند و پر ادویه اجتناب کنند و الکل مصرف نکنند . سیگار را برای همیشه کنار بگذارند و از غذاهای تازه و میوه و سبزیجات استفاده کنند.
4- مصرف ویتامین k : ممکن است افراد مبتلا به بیماری ام اس، دچار لخته خون شوند. برای جلوگیری از این مشکل، مصرفویتامین k در حد مناسب برای این افراد توصیه می شود.
ویتامین k در موادغذایی مانند پیاز، روغن زیتون، کلم بروکلی، مارچوبه، اسفناج، بامیه، جعفری خام، کلم پیچ، شلغم، کاهو، جوانه بروکسل، یونجه و کلم وجود دارد.
5- استفاده از ماساژ درمانی: افراد مبتلا به بیماری ام اس باید به طور مرتب از ماساژدرمانی بهره بگیرند. ماساژ عضلات، نه تنها منجر به افزایش آرامش در این افراد می شود، بلکه به حفظ عملکرد عضلات در بدن کمک شایانی می کند.
در بسیاری از افراد مبتلا به بیماری ام اس مشاهده شده است که استفاده منظم و مناسب از ماساژ درمانی، علایم بیماری را بهبود می بخشد و روند بیماری را کندتر می کند.
6- استراحت دادن به پاها: در بسیاری از افراد مبتلا به بیماری ام اس، ممکن است کمی راه رفتن منجر به خستگی زودهنگام در آنها شود. بنابراین آنها باید استراحت کنند تا حفظ تعادل خود را به دست آورند.
7- استفاده از وسایل کمکی برای راه رفتن: اگر افراد مبتلا به بیماری ام اس در حفظ تعادل خود هنگام راه رفتن، دچار مشکل می شوند، باید از وسایل کمکی برای راه رفتن استفاده کنند تا مبادا مشکلات دیگری را از جمله افتادن حین راه رفتن و شکستگی استخوان و … به بیماری ام اس خود اضافه کنند.
8- افراد مبتلا به بیماری ام اس قبل از شروع هر گونه فعالیت ورزشی، باید از پزشک متخصص خود اجازه داشته باشند، زیرا انجام برخی از فعالیتت های ورزشی برای این بیماران مضر است.
9- افراد مبتلا به بیماری ام اس باید هنگام مراجعه به پزشک خود، تمام حالت ها و مشکلاتی را که برایشان اتفاق افتاده است، بازگو کنند . بسیاری از بیماران مبتلا به ام اس، احساس بی حسی در پاهای خود می کنند که به آن «آتاکسی حسی» گفته می شود. این نوع بی حسی را می توان با مصرف داروهایی که پزشک تجویز می کند، کنترل کرد.
10- از مصرف خودسرانه هر گونه دارویی که ممکن است بر تعادل شما اثر بگذارد خودداری کنید و فقط دارویی را که پزشک برای شما تجویز کرده است، مصرف کنید.
روش های تشخیص و دارو بیماری ام اس
1- گوش دادن پزشک به شکایات بیمار، مخصوصا بیمارانی که مشکوک به ام اس هستند.
شاید یکی از ساده ترین، اما در عین حال اصلی ترین راه تشخیص بیماری ام اس، خوب گوش دادن پزشک به شکایات بیمارانی است که تا حدی علایم مربوط به ام اس را گزارش می کنند.
گاهی اوقات برخی افراد به پزشک مراجعه می کنند و هیچ علامتی از ام اس را گزارش نمی کنند، اما از علائمی مانند دست و پا چلفتی شدن، پرش های عضلانی غیرارادی و تکان خوردن غیرارادی عضلات شکایت می کنند.
ممکن است بیمار علائمی نامربوط را هم گزارش کند و متاسفانه برخی موارد، پزشک علایم را جدی نمی گیرد و پس از مدتی که بیمار با علایمی وخیم تر مراجعه می کند، شاید فرصت طلایی درمان او، طی این مدت از دست برود .
گاهی اوقات مشاهده می شود که برخی از خانم ها علایم مربوط به ام اس را طی دوران یائسگی تجربه می کنند و اگر پزشک متخصص به خوبی شکایات بیمار را نشنود و علایم بیماری را در نظر نگیرد، ممکن است آنها را با هم یکی بگیرد و در تشخیص اشتباه کند .
2- ارجاع دادن بیمار به متخصص مغز و اعصاب
گاهی اوقات بیماران به پزشک عمومی و یا دیگر تخصص ها مراجعه می کنند و از علایمی شبیه به ام اس نزد آنان شکایت می کنند. این گروه از پزشکان باید بلافاصله بیمار را به متخصص مغز و اعصاب ارجاع دهند تا هر چه زودتر فرایند درمانی برای او انجام گیرد .
3- ام آر آی
انجام MRI از مغز و ستون فقرات بیماران مشکوک به ام اس می تواند نقش مهمی را در تشخیص این بیماری ایفا کند. متخصص مغز و اعصاب (نورولوژیست) و متخصص رادیولوژی (رادیولوژیست) می توانند با مشاهده عکس MRI تشخیص بیماری ام اس را بدهند.
در MRI بیماران ام اسی، لایه محافظ اطراف مغز و نخاع دچار آسیب شده و اصطلاحا دمیلینه می شود.
4- بررسی مایع نخاع
متخصص مغز و اعصاب با گرفتن مایع مغزی نخاعی از درون نخاع (در پشت کمر) و بررسی آن می تواند بیماری ام اس را تشخیص دهد. این کار می تواند بر اساس تجویز پزشک و در مطب او با بیهوشی خفیف انجام گیرد ( به صورت سرپایی).
به افرادی که مایع مغزی نخاعی از آنها گرفته می شود توصیه می شود مقدار زیادی کافئین بنوشند تا بدن آنها مواد از دست رفته خود را بازسازی کند. حتما این کار باید تحت نظر و تجویز متخصص مغز و اعصاب انجام گیرد، در غیر این صورت فرد با مشکلات زیادی روبرو خواهد شد .
5- تشخیص نسبی چشم پزشک
چشم پزشکان باید بسیار هوشیار باشند و به محض اینکه در طی معاینه، به ام اس فردی مشکوک شدند برای بررسی بیشتر او را به متخصص اعصاب ارجاع دهند تا در صورت اثبات ام اس، بلافاصله درمان برای او انجام گیرد.
تقریبا 90 درصد افراد مبتلا به بیماری ام اس از تاری دید و دوبینی و مشکلات بینایی رنج می برند
6- انجام ازمایشات زیر
انجام آزمایشات و معاینات فیزیکی و عصبی شامل:
1)MRI
2)تست مایع نخاعی
3)و آزمون الکتروفیزیولوژیک
این 3 تست و تستهای دیگر به پزشک در تأیید ام اس کمک میکنند.
داروهای بیماری ام اس
امروزه داروهای متعدد و فراوانی برای بیماری MS وجود دارد که مستقیما به کنترل علایم بیماری مربوط نمیشود و شاید فقط برای اصلاح روند بیماری مناسب باشد. از آن جمله میتوان به سه نوع بتااینترفرون (interferon Beta) اشاره کرد؛ (بتافرون، آونکس و ربیف) (Rebif-Avonex-Betaferon) و داروی گلاتیرامراستات (کوپاکسون) که هر کدام از آنها ویژگی متفاوتی دارند (در روش و دفعات تزریق)*